پرندگان گیلان

پرندگان گیلان یکی از جذابترین بخش‌های محیط زیست گیلان می‌باشند. قطعا در یک پست نمی‌توان تمام گونه‌های پرندگان موجود در استان گیلان را معرفی کرد.

در مقاله زیر 15 گونه از جالب‌ترین گونه های پرنده‌گان گیلان را معرفی کرده‌ایم.

بیش از 300 نوع پرنده در استان زندگی می‌کنند. که این مقاله در واقع به گزیده‌ای بسیار ناچیز از این گونه‌های ارزشمند و زیبا می‌پردازد.

15 تا از خاص‌ترین پرندگان گیلان:

1. عقاب طلایی

 

این پرندۀ زیبا و با ابهت بیشتر در مناطق کوهستانی استان مشاهده می‌شود. همچنین گهگاهی در پارک بوجاق هم مشاهده می‌شود.

طول بدن این عقاب بین 75 تا 88 سانتی‌متر . پهنای دو بال آن 190 تا 230 سانتی‌متر است.

 

2. هما

 

گونه‌ای از کرکس است و «دال» هم از اقوام این پرنده است. پرنده ای بسیار زیبا و با ابهت. محلی‌ها اعتقاد دارند که اگر بر سر کسی به پرواز در آید برای او خوشبختی به ارمغان می آورد.

طول بدن هما بین 102 تا 125 سانتی‌متر و پهنای دو بال آن 235 تا 275 سانتی‌متر است!

بزرگترین کرکس ایران است. و جمعیت بسیار کمی در استان دارد.

 

3. قرقی

 

 

قرقی در گیلان بیشتر در جنگل‌ها دیده می‌شود. همچنین در تالاب انزلی و امیرکلایه هم دیده شده است.

جوندگان و پرندگان کوچک غذای این پرنده زیبا می‌باشند. نام محلی این پرنده هم واشک می‌باشد.

طول بدن قرقی نر حدودا 30 سانتی‌متر و طول بدن قرقی ماده حدودا 40 سانتی‌متر است.

 

4. سنقر تالابی

 

بیشتر در تالاب‌ها و آب‌بندان‌ها مشاهده می‌شود. و جمعیت نسبتا بالایی برخوردار است.

طول بدن سنقر تالابی حدودا 50 سانتی‌متر است.

 

5. دلیجه

 

در بسیاری از شهر‌های ایران یافت می‌شود. ولی در گیلان بیشتر در مناطق کوهستانی مشاهده شده است.

دلیجه استاد بال‌زدن درجا هستند و چشم‌های بسیار تیزبینی دارند. بعد از دیدن طعمه با سرعت زیاد به سمت آن هجوم می‌برد.

طول بدن دلیجه بین 32 تا 38 سانتی‌متر . پهنای دو بال آن 70 تا 78 سانتی‌متر است.

 

6. شاه‌جغد

 

بزرگترین نوع جغد در بین 9 گونه جغد موجود در ایران است. در زبان محلی به آن «کورِ قوقو» هم می‌گویند.

این پرنده استاد پرواز بی‌صدا در شب است. بال‌های آن طوری طراحی شده‌اند که جغد قادر است تقریبا بی‌صدا پرواز کند.

رژیم غذایی این پرنده بیشتر شامل پستانداران کوچک، پرندگان، خزندگان، دوزیستان، ماهی‌ها و حشرات می‌شود.

طول بدن شاه‌جغد 68 سانتی‌متر . پهنای دو بال آن 174 سانتی‌متر است.

 

7. خوتکا

 

یکی از پرندگان زیبا و دوست‌داشتنی گیلان است. با اینکه از جمعیت بالایی برخوردار است ولی متاسفانه میزان شکار آن هم زیاد است.

یکی از دلایل شکار بالای این پرنده، طبخ آن برای بعضی از غذا‌هاست. برای مثال خوتکا فسنجان که نوعی فسنجان است که از گوشت این پرنده در آن استفاده می‌شود. این غذا، غذایی نسبتا گران در بعضی از رستوران‌های گیلان است. گاها با نام محلی «خوتکه» هم خوانده می‌شود.

طول بدن خوتکا 35 سانتی‌متر . پهنای دو بال آن 55 سانتی‌متر است.

 

8. چنگر

 

چنگر هم مانند خوتکا از فراوانی نسبتا بالایی در استان برخوردار است. ولی متاسفانه سرنوشت شوم شکار بی‌رویه در انتظار این پرنده هم رقم خورده است. این پرنده ممکن است در بعضی مناطق جهت طبخ و آشپزی شکار شود.

طول بدن چنگر 37 سانتی‌متر . پهنای دو بال آن 75 سانتی‌متر است.

 

9. اردک سر سبز

 

در زبان محلی به آن مرغ هوایی یا مرغابی هم می‌گویند. این اردک با اردک معمولی که بصورت سنتی یا صنعتی پرورش می‌یابد متفاوت است. متاسفانه این گونه هم در کنار خوتکا و چنگر به شدت در معرض خطر شکار شدن قرار دارد. رنگ آبی براق نشانه بال این پرنده بهترین راه شناسایی آن است. که رنگ آبی براق هم یکی از راه‌های اعلام خطر این پرنده به سایر هم‌نوعانش است.

در تالاب انزلی، سرخانکل، بوجاق و انزلی یافت می‌شود.

طول بدن اردک سرسبز 50 تا 60 سانتی‌متر . پهنای دو بال آن بین 80 تا 95 سانتی‌متر است.

 

10. دارکوب خال‌دار بزرگ

 

نام محلی این پرنده دار توک زنِی است. جمعیت نسبتا پایینی برخوردار است. و تنها در مناطق جنگلی استان گیلان یافت می‌شود. جنگل‌ها تالش، ماسوله و آستارا یافت می‌شود.

از میوه‌های درختی مانند بلوط و حشرات کوچک تغذیه می‌کند.

نکته جالب در مورد این پرنده مغز آن است!. مغر دارکوب خال‌دار بزرگ توسط یک بافت استفنجی محافظت می‌شود. زیرا اگر چنین نبود بر اثر ضربات محکم و متوالی متلاشی می‌شد.

طول بدن دارکوب خال‌دار بزرگ حدود 25 سانتی‌متر است.

 

11. قرقاول

 

پرنده‌ای زیبا و دوست داشتنی است در بین پرندگان گیلان است. و جنس نر رنگارنگ است ولی نوع ماده کوچک‌تر و قهوه‌ای رنگ است. در زبان محلی به آن تورنگ هم گفته می‌شود.

بذر گیاهان، سوسمار، حشرات و گاهی موش از غذا های این پرنده است.

جمعیت قرقاول در استان گیلان به‌شدت در حال کاهش است.

طول بدن قرقاول نر حدود 85 سانتی‌متر است. و پرنده ماده حدود 60 سانتی متر طول دارد.

 

 

12. شانه به سر

 

با نام هدهد هم شناخته می‌شود. پرنده‌ای که مورد احترام افراد بومی است. و معمولا شکار نمی‌شود. زیرا مردم آنرا مرغ سلیمان می‌دانند. و احترام خاصی برای آن قایل هستند.

طول بدن شانه‌به‌سر حدود 38 سانتی‌متر است.

 

13. کاکایی

 

از جمعیت بالایی نسبت سایر پرندگان گیلان برخوردار است. بیشتر در سواحل یافت می‌شود. با نام مرغ دریایی هم خوانده می‌شود.

ماهی، زباله و اجساد سایر حیوانات رژیم این پرنده را تشکیل می‌دهد.

طول بدن شانه‌به‌سر حدود 38 سانتی‌متر است.

 

14. دم‌جنبانک

 

پرنده‌ای کوچک و دوست داشتنی است. که تقریبا در همه جای استان یافت می‌شود. «دمبلاسکن» یا «دومبلاسکین» از نام‌های محلی این پرنده است.

به علت چند رنگ بودن و تضاد رنگی پر هایش به آن دم‌جنبانک ابلق نیز می‌گویند.

طول بدن دم‌جنبانک حدود 18 سانتی‌متر است.

 

15. سار

 

نام محلی آن سیته است. و گاهی در دسته‌های برزگ هم دیده می‌شود.

در جنگل‌ها، باغ‌ها و شالیزار‌ها و لابه‌لای درختان هم یافت می‌شود.

طول بدن سار حدود 21 سانتی‌متر است.

 

16. غاز خاکستری

 

این غاز در واقع از اجداد غاز‌های اهلی می‌باشند. که در استان پرورش می‌یابند. بسیار به هم شبیه هستند. ولی متاسفانه جمعیت این غاز‌های وحشی بشدت در حال کاهش است.

بسیار از اوقات برای شکار و گول زدن غاز خاکستری از غاز‌های اهلی استفاده می‌شود.

طول بدن غاز خاکستری 74 تا 84 سانتی‌متر . پهنای دو بال آن بین 149 تا 168 سانتی‌متر است.

 

شاید مطالب زیر هم برایتان جالب باشد:

ماهی‌های گیلان

کوه‌های استان گیلان